Хўш,  коррупция нима? Этимологик жиҳатдан “коррупция” атамаси бузиш пора эвазига оғдириш деган маънони англатадиган лотинча “cорруптион” сўзидан  келиб чиққан.

Қонунларимизда бу атама шахснинг ўз мансаб ёки хизмат мавқеидан шахсий манфаатларини кўзлаб моддий ва номоддий наф олиш мақсадида қонунга хилоф равишда фойдаланиши сифатида таъриф берилган. Демак, ўз-ўзидан аёнки, давлат хизматчилари томонидан порахўрлик, мансаб мавқеини суисътемол қилиш билан боғлиқ жиноятлар содир этилиши давлат ҳокимиятининг обрўсизланишига, давлатнинг сиёсий, иқтисодий ва ҳуқуқий тизимига путур етишига, натижада амалдаги ҳокимиятга нисбатан норозиликларга сабаб бўлади.

Шу туфайли тадқиқотчилар коррупциянинг асосий сабаблари сифатида тоʻртта омилни коʻрсатадилар: 

 Биринчиси, иқтисодий сабаблар. Коррупциянинг бу коʻриниши ижтимоий-иқтисодий ҳаётни бевосита маʼмурий ёʻл билан бошқаришга интилган, ҳокимият ва бюрократиянинг мавқеи баланд боʻлган шароитда ривож топади. Иқтисодий фаолиятга нисбатан оʻрнатилган турли хилдаги чеклашлар, амалдорларнинг тенг назоратдан ҳоли, чекланмаган ёки рухсат бериш, ёки таʼқиқлаш ваколати коррупцияга замин яратади.

 Иккинчиси, ҳуқуқий сабаблар. Коррупциянинг ривожи қонунларнинг сифатига богʻлиқдир. Мукаммал боʻлмаган қонунлар ишламайди ва айрим уддабуронлар бундан усталик билан фойдаланадилар.

Учинчиси, институционал сабаблар боʻлиб, уларга аввало, давлат бошқаруви тизимидаги нуқсонлар, демократик институтларнинг кучсизлиги, шунинг натижасида ҳукумат фаолиятининг ёпиқлиги ёки фуқаролик назоратидан ҳолилиги киради.

Тоʻртинчиси, ижтимоий сабаблар ёки жамиятдаги муҳит, аҳолининг ҳуқуқий билими, маданият даражаси, маʼнавияти, уюшқоқлиги ва жамоат фаоллиги пастлигидир.

Зеро, бу омил туфайли давлатнинг ривожланиши секинлашади. Шу билан бирга, унинг таʼсири остида фуқароларнинг ижтимоий адолатга, ҳақиқатга ва давлат органларига ишончи ёʻқолади. Коррупциянинг ҳар қандай коʻринишларига қарши курашишни биз, энг аввало, оʻзимиздан бошлашимиз, ҳуқуқий онг ва ҳуқуқий маданиятни шакллантиришимиз зарур.