Ҳокимлик янгиликлари

«Яшил макон»: мавсумга тайёргарлик жадаллик билан давом этмоқда.

Ҳокимлик янгиликлари / 2023-10-16

«Яшил макон»: мавсумга тайёргарлик жадаллик билан давом этмоқда.

“Яшил макон” умуммиллий лойиҳасини амалга ошириш, мазкур лойиҳа доирасида дарахт ва бута кўчатларини экиш бўйича белгиланган бу йилги режани амалга ошириш бўйича туманда тайёргарлик ишлари давом этирилмоқда. Бундай кенг кўламли ташаббуснинг амалга оширилишини таъминлашда тумандаги барча ташкилот, корхоналарнинг масъулияти белгиланган бўлиб, бугундан белгиланган режани уддалашга доир иш ва тадбирларни амалга оширишга киришилди.

46221

Қизириқ туман ҳокими тадбиркорлар билан очиқ мулоқат ўтказди

Ҳокимлик янгиликлари / 2023-10-16

Қизириқ туман ҳокими тадбиркорлар билан очиқ мулоқат ўтказди

Бугун Қизириқ туман ҳокими Ш.Ражабов навбатдаги “Тадбиркорлар қабули”ни ўтказди. Бугунги ўтказилган қабул муҳим масалалар муҳокама қилинди. Унда тадбиркорлар томонидан келиб тушган ва ижрога йўналтирилган мурожаатларнинг ҳал этилиши таҳлил қилинди.

46223

Фирибгарлик қурбони бўлманг.

Ҳокимлик янгиликлари / 2023-09-25

Фирибгарлик қурбони бўлманг.

Ҳеч кимга сир эмаски, жамиятимизда олий маълумотли мутахассисларга талаб юқори бўлиб келган. Маълум бир соҳаларда фақат олий маълумотли бўлган мутахассислар ишга қабул қилинади. Уларнинг маошлари бошқаларникига нисбатан бир мунча юқори. Олий маълумотли ходим мансаб пилапояларидан юқорилаши, жамиятда тутган ўрни юксалиши, юқорироқ маоши ҳисобидан моддий имкониятини яхшилаши мумкин.

Шу сабабли, фарзандларининг комил инсон бўлиб етишишга, олий маълумотли бўлиб, жамият ва давлат учун фойдали инсон бўлишга умид қилган ота-оналар мактабдан ташқари репетитор ёллаб, фарзандларини қўшимча ўқитишга ҳаракат қилишади.

Репетитор ёллаш масаланинг бир қисми холос, чунки ўқитувчи ўтган дарсларни уқиб олиш, тушуниш, машқларни бажариш ва ёдлаш учун ирода ва худо берган истеъдод керак.

Мамлакатимизда охирги вақтларда олий таълим соҳасини ривожлантириш борасида анча ишлар амалга оширилди. Илгари Термиз шаҳрида фақатгина Термиз давлат университети мавжуд эди холос. Ҳозир Термиз шаҳрининг ўзида тўртта-бешта олий таълим муассасаси ҳамда филиаллар мавжуд. Бундан ташқари, Денов туманида ҳам олий таълим муассасаси филиали очилган.

Агар йигит ёки қиз ўқиш учун имтиҳон топшириб, зарур балларни тўплай олмасдан, ўқишга кира олмаса бу ҳам муаммо эмас. Чунки, ҳозирги вақтда мамлакатимизда хусусий олий ўқув юртлари ҳам талайгина. Хусусий олий таълим ўқув юртларининг пайдо бўлиши, олий маълумотли бўлишни ният қилган абитуриентлар учун яна бир қулайликдир. Англияликлар айтганидек, “Where there`s a will, there`s a way” яъни, хоҳиш бўлган жойда имконият ҳам бор.

Шу билан бирга фарзандларини кўп қийнамасдан, ўқитмасдан олий маълумотли қилишни хоҳловчи ота-оналар ҳам талайгина. Улар эскича фикрлаб, таниш-билиш ва айланма йўллар орқали “дипломли” бўлишга ҳаракат қилишади. Бу каби содда одамлар борлигини билган фирибгарлар ҳам керагидан ортиқ. Улар айланма йўллар билан “дипломли” бўлмоқчи одамларнинг алдаб, уларнинг пули ва мулкига эгалик қилишга ҳаракат қилишади.

Биз сизга сўзлаб бермоқчи бўлган бўлган воқеалар ҳам шу икки тоифа одамлар ҳақида.

А.Азиз, Тошкент вилояти, Зангиота туманида яшайди. У қадди-қомати келишган, юз тузилиши ва ўзини тутиши салобатли, гап сўзларини тинглаган одамни ўзига ишонтириши, орқасидан эргаштириши мумкин эди. Шунинг учун у ўзини “Молия вазирлиги назорат тафтиш бошқармаси 12-бўлим бошлиғиман” деб таништирганида ҳеч ким шубҳа қилмади. А.Азиз худо берган бу истеъдодларни одамларни рози қилиш, кексаларни дуосини олиш, жамият учун фойда келтириш мақсадида эмас, ишламасдан текин бойлик орттириш, ўзгаларнинг мисқоллаб йиққан пулини кайф-сафога сарфлаб, лаънат эшитишга сарфлашни лозим топди. Зеро, ўзганинг яхши ниятда йиллаб йиққан пулини алдаб олиб, ўзининг шахсий эҳтиёжларига сарфлаган ҳамда “туя” қилган одам тавқи лаънат остида қолиши аниқ.

А.Азиз қариндоши А.Шерали билан бир гуруҳга бирлашиб, А.Шералининг номига 2022 йил 7 декабрда “ААА амалий фанлар ва ахборот технологиялари университети” МЧЖни ташкил этиб, фуқароларнинг ишончига кириш учун А.Азизни Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги назорат тафтиш бошқармаси 12-бўлим бошлиғи деб таништириб, аҳоли ўртасида “Суҳбат асосида давлат университетларига ўқишга қабул қиламиз” мазмунида ўтказган тарғибот-ташвиқот ишлари натижасида Чарос, Сарвиноз, Дилшод, Дилноза, Равшан, Насима, Наргиза, Малика, Холбека, Суннатбек, Аслиддин, Санжар, Жасмина, Гулшод, Нуриддин, Садриддин, Бекзод, Мехринисоларнинг ишончига кириб, уларни алдаб гўёки ўқишга кириш учун ҳужжатларини қабул қилиб, жами 152 939 000 сўм кўп миқдордаги пул маблағларини биринчи ўқув йили учун шартнома тўлови сифатида “ААА амалий фанлар ва ахборот технологиялари университети” МЧЖ ҳисоб рақамига тўлатиш орқали қўлга киритиб, ушбу пул маблағларини эҳтиёжларига сарфлаб юборишган.

Жиноят ишлари бўйича Қизириқ туман суди томонидан ушбу фирибгарлик жиноятларини содир этганлиги учун судланувчилар А.Азиз ҳамда А.Шералиларга нисбатан қонуний чоралар кўрилиб, улар томонидан жабрланувчиларга етказилган зарар ундирилиши белгиланиб, жиноят учун жазо муқаррарлиги таъминланди.

Фақат, бизнинг фикримизча агар жабрланувчилар мамлакатимизда бўлаётган ижобий ўзгаришлар, таълим соҳасида амалга оширилаётган ислоҳотлардан хабардор бўлишса, А.Азиз ва А.Шерали уларни алдаб, пулини ўзлаштирмаган, улар ҳам дастлабки тергов ва судга қатнаб овора бўлишмаган бўлар эди.

Ушбу сатрларни ўқиб турган ҳурматли ўқувчиларимиз ҳам огоҳ бўлишлари, турли фирибгарларнинг қурбони бўлмасликларини тилаб қоламиз.

Жиноят ишлари бўйича

Қизириқ туман судинин раиси О.Каримов

ФИРИБГАРГА АЛДАНМАНГ!

Ҳокимлик янгиликлари / 2023-09-06

ФИРИБГАРГА АЛДАНМАНГ!

Ҳозирги кунга келиб бировнинг ҳақидан қўрқмайдиган одамларнинг кўпаяётганлиги ачинарли ҳолдир. Айниқса, одамни алдаб, ишончини суиистеъмол қилиш ҳам катта гуноҳ бирга жиноят ҳамдир.

Фуқароларни олий ўқув юртига ўқишга киритишга ваколати бўлмаса-да, ушбу ноқонуний ишга қўл ураётганлар сони кундан кунга ошмоқда.

Аслида фирибгарлик тўрига илиниш қандай содир бўлади? Шу ҳакда тўхталсак.

Муаммоси бор инсон кўчада ёки транспортда шу ҳакда гап очиб қолади. Ёнидаги киши эса унга рост ёки ёлғондан ҳамдард бўлиб, йўл-йўриқ кўрсата бошлайди. Ташви-шини аритишга ёрдам бермоқчи бўлиб, буни ҳал қиладиган танишлари борлигини гапиради. Муаммоси битаётганидан хурсанд бўлган киши ҳожатбарорнинг оғзини пойлайди ва ўзини фирибгарнинг тузоғига тутиб беради.

М.Э ҳам нотаниш такси машинасида кетаётиб, гап орасида ёнидагиларга миллий университетга кирмоқчи эканлигини айтади. Шу машинада кетаётган йигит қишлоғида ўқишга кирганлар борлигини, улардан сўраб-суриштириши мумкинлигини айтиб, қизнинг телефон номерини олади.

Эртасига ўша йигит телефон қилиб, бир таниш топганлигини, учрашиб, гаплашиб олишни таклиф этади. М.Э фирибгар Ф.Шнинг тузоғига ана шундай ҳолатда тушиб қолади.

Кейин Ф.Ш қизга "бир йил бормаса ҳам бўлаверади, баҳолар қўйилаверади" каби ваъдалар билан ишончига кириб олишга ҳаракат қилади.

Хизмат ҳақини ўн минг АҚШ долларига оширган фирибгарнинг иши келишмай, қизни Ўзбекистон Миллий университетининг иқтисодиёт факультетига етти минг АҚШ доллари эвазига ўқишга киритиб қўйишга ваъда бериб юборди.

Аммо пулни қўлига ушлашга улгурмаёқ “ўзи қазиган чоҳга қулади". Фириб тўри уни суднинг қора курсиси томон етаклади. Жиноятига яраша жазосини олган "ҳожатбарор" энди бировнинг ҳақини ўмараётганда ўйлаб иш кўрса ўзига яхши бўларди.

Зеро, “кўр ҳам ҳассасини бир марта йўқотади”.

Сурхондарё вилоят судининг

судья катта ёрдамчиси А.Саъдуллоев

47583

Ҳаётга қарши жиноятлар

Ҳокимлик янгиликлари / 2023-09-05

Қийнаш

Маълумки, Ўзбекистон Республикаси янги Конституциясининг 26-моддасида ҳеч ким қийноққа солиниши, зўравонликка, бошқа ғайриинсоний ёки инсон қадр-қимматини камситувчи муомилага ёки жазога дучор этилиши мумкин эмаслиги белгиланган.

Жиноят ҳуқуқида қийнашнинг бевосита объекти жабрланувчининг соғлиғи ёки жисмоний дахлсизлиги ҳисобланади.

Объектив томондан жиноят муттасил равишда дўппослашда ёки бошқача ҳаракатлар билан қийнашда ифодаланади, бунда Жиноят кодекси 104-, 105-моддаларида назарда тутилган оқибатлар келиб чиқмаган бўлиши керак.

Қийнаш – кўп маротаба ёки узоқ вақт давомида оғриқ етказиш билан боғлиқ ҳаракатлар, чимчилаш, савалаш, тўмтоқ ёки ўткир учли нарсалар билан кўплаб, аммо унча катта бўлмаган шикастлар етказиш, қиздирилган буюмлар билан таъсир кўрсатиш ёки бошқа шунга ўхшаш ҳаракатлардир. Қийнаш жабрланувчига оғир жисмоний ва руҳий азоб, оғриқ, азият беради.

Шахсни жиноий жавобгарликка тортиш учун айбдор ҳаракатида ва жабрланувчига етказилган жисмоний ва руҳий азоб ўртасидаги сабабий боғланиш аниқланиши лозим.

Дўппослаш жабрланувчи баданига кўп маротаба зарбалар бериш, уни уриш билан характерланади.

Қийнаш сифатида баҳоланадиган бошқа ҳаракатлар деганда, санаб ўтилганлардан ташқари уйқудан, овқатдан, сувдан маҳрум қилиш, совуқ жойда сақлаш, боғлаш, тишлаш ва бошқаларни тушуниш лозим.

Қийнашда муттасиллик жиноят ҳуқуқи ва жиноят-процессуал ҳуқуқи каби жиноятни уч карра ва бундан ортиқ марта содир этишдан иборат бўлиб, бу ҳаракатнинг доимийлигидан, такрорийлигидан далолат беради. Шуни таъкидлаш керакки, муттасиллик шунчаки айни битта жиноий қилмиш такрорланишинигина эмас, балки унинг ҳаракатларида муайян умумий режа намоён бўлишини ёки айбдорнинг муайян жиноий кўникмалари мустаҳкамланиб боришини кузатиш мумкин бўлган бир қатор ҳаракатларнинг мавжуд бўлишини назарда тутади – унинг бир неча бор такрорланган жиноий қилмишлари бир-бири билан боғлиқ бўлиши керак.

Жиноят дўппослаш ёки бошқача ҳаракатлар билан қийнаш муттасил равишда содир этилган пайтдан эътиборан тамом бўлган деб топилади.

Субъектив томондан жиноят қасддан содир этилади. Қилмишнинг мотиви ва мақсади жиноятни квалификация қилиш учун аҳамиятсиздир.

Ушбу жиноятнинг субъекти 16 ёшга тўлган ҳар қандай шахс бўлади.

Кўриб чиқилаётган модданинг 2-қисмида:

1) вояга етмаган шахсга нисбатан;

2) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

3) ожиз аҳволдаги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан содир этилган қийнаш учун жавобгарлик назарда тутилган.

Эҳтиётсизлик орқасидан баданга оғир ёки ўртача оғир шикаст етказиш (ЖК 111-моддаси)

Объектив томондан жиноят эҳтиётсизлик орқасидан баданга оғир (ЖК 111-моддаси 1-қисми) ёки ўртача оғир (ЖК 111-моддаси 2-қисми) шикаст етказишда ифодаланади.

Субъектив томондан жиноят эҳтиётсизликдан, жиноий ўз-ўзига ишониш ёки бепарволик оқибатида содир этилади.

Айбдор ҳаракатлари қасддан содир этилганда ва бунинг натижасида жабрланувчига ЖК 104-моддаси 1-қисми ёки 105-моддасидаги тан жароҳатлари етказилса, айбдорнинг эса уларга кўзи етмаса, лекин кўзи етиши лозим ва мумкин бўлса, унинг ҳаракатлари ЖК 111-моддасининг тегишли қисми билан квалификация қилиниши лозим.

Эҳтиётсизликдан енгил тан жароҳати етказиш жиноий жавобгарликни келтириб чиқармайди.

Эҳтиётсизлик орқасидан икки ёки ундан ортиқ шахс баданига ўртача оғир ёки оғир шикаст етказиш ЖК 111-моддаси 3-қисмига асосан жавобгарликни келтириб чиқаради.

Агар эҳтиётсизлик орқасидан баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказилса ва бу ЖКнинг тегишли моддаларида берилган махсус қоидаларини бузиш оқибатида юз берган бўлса, қилмиш тегишли моддалар бўйича квалификация қилинади (масалан, ҳаракат хавфсизлиги қоидалари, меҳнат хавфсизлиги, тоғ-кон, қурилиш ёки ёнғинга хавфли ишларнинг хавфсизлик қоидалари, санитария-эпидемиологик нормативлар ва бошқ.)

Жабрланувчининг ўлимига сабаб бўлган эҳтиётсизлик орқасида баданга шикаст етказиш ЖК 102-моддасига асосан квалификация қилинади.

Вилоят судининг судья катта ёрдамчиси Ж.Убайдуллаев

47605